Aktualności

Krystyna Gemza – WSPOMNIENIE

Administrator

 


Z głębokim żalem informujemy, że 20 grudnia 2018r. zmarła Krystyna Gemza, wieloletnia działaczka Śląskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Logopedycznego. Poniżej zamieszczamy wspomnienie po zmarłej autorstwa Józefa Oczadłego.

WSPOMNIENIE

Krystyna Gemza urodziła się 1 marca 1943 r. w Orłowej na Śląsku Cieszyńskim (w jego części zwanej Zaolziem, która po 1918 r. znalazła się w granicach Czechosłowacji, lecz była zamieszkana przez znaczny – w części gmin dominujący – odsetek ludności polskiej). Była starszą z dwóch córek (młodsza – Ernestyna Brzóska) Anieli (z.d. Morawiec, urodzonej w Zebrzydowicach, uczęszczającej do szkół w Cieszynie) i Stanisława Siodmoków. Wyrosła i wychowała się w tradycjach dwóch kultur: ziemi cieszyńskiej i rybnickiej.

W 1953 roku jej rodzina zamieszkała w Tychach na Osiedlu A. Razem z siostrą uczęszczały do Szkół Podstawowych nr 1 i nr 3 w Tychach.

            Krystyna Gemza była absolwentką:

  • Liceum Pedagogicznego w Pszczynie w 1962 r.;
  • Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Katowicach w 1968 (przekształconej później w Uniwersytet Śląski) w 1968 r. – kierunek: pedagogika – studia magisterskie);
  • Uniwersytetu im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie w 1984 r. – Podyplomowe Studium Logopedii;
  • Śląskiej Wyższej Szkoły Zarządzania w 2002 r. – kierunek: zarządzanie placówką oświatową.

Ukończyła kilkadziesiąt kursów doskonalących, wzięła również udział w kilkudziesięciu konferencjach naukowych, organizowanych także poza granicami Polski. Jako terapeuta posiadała tytuł Nauczyciela Dyplomowanego oraz Międzynarodowy Certyfikat Terapeuty Mowy.

Pracę rozpoczęła w 1962 roku jako bibliotekarka w Wojewódzkiej Bibliotece Pedagogicznej w Katowicach, z której została przeniesiona do pracy w Bibliotece Głównej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Katowicach, przekształconej w 1968 roku w Uniwersytet Śląski. Krystyna Gemza od 1969 r. pracowała w Poradni Wychowawczo-Zawodowej w Tychach, w latach 1974-76 oraz 1997-2007 była dyrektorem tej placówki, którą w 1993 r. przekształcono w Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną (PPP). Pracowała także w Zespole Szkół Specjalnych w Tychach. Była tyflopedagogiem i prowadziła też indywidualne nauczanie dzieci niewidomych. Ściśle współpracowała z Ośrodkiem Rehabilitacyjno – Wychowawczym w Tychach. Prowadziła prywatną praktykę logopedyczną. W życiu zawodowym wszechstronna, podjęła pracę w firmie OVB Allfinanz, gdzie z powodzeniem pomagała zabezpieczyć przyszłość wielu rodzin. Pełniła również funkcję wykładowcy w Wyższej Szkole Pedagogicznej Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Warszawie w Instytucie Pedagogiki w Katowicach oraz na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach na Wydziale Pedagogicznym.

Ponownie zostając dyrektorem Poradni w 1997 roku  rozpoczęła pięcioletnie starania u władz miasta oraz na posiedzeniach Rady Miasta o poprawę warunków pracy poradni i Biblioteki Pedagogicznej. Jej troska zaowocowała zwiększeniem metrażu dla poradni oraz przyznaniem odrębnego budynku bibliotece w 2002 roku. Dzięki odważnej postawie Krystyny Gemzy obydwie zaprzyjaźnione placówki odetchnęły z ulgą, kiedy ich przestrzeń życiowa uległa zwiększeniu.

Problem był poważny, ponieważ ciężar mebli i księgozbioru biblioteki groził zawaleniem stropów budynku nie remontowanego od dnia powstania.

Jej wieloletnie, wytrwałe i pełne wiary w ludzi zabiegi o poprawę stanu bazy materialnej placówki, zostały uwieńczone poważnym kilkudziesięciotysięcznym dofinansowaniem ze strony miasta oraz wsparciem rzeczowym i finansowym ze strony sponsorów.

Dzięki temu Krystyna Gemza przeprowadziła:

– remont generalny dachu,

– wymianę instalacji wodno – kanalizacyjnej,

– osuszenie piwnic i odwodnienie fundamentów oraz terenu wokół budynku,

– remont pierwszego piętra

– adaptację do warunków poradni, czyli wydzielenie sal terapii, gabinetów i pomieszczenia socjalnego, wyposażenie w nowe urządzenia sanitarne oraz meble i profesjonalny sprzęt do prowadzenia zajęć terapeutycznych,

– całkowity remont wnętrz oraz poprawa elewacji,

– remont schodów wejściowych i budowa podjazdu dla osób niepełnosprawnych,

– budowę drzwi wejściowych i okien.

W każdy najdrobniejszy etap prac Krystyna Gemza angażowała się osobiście i poświeciła tej sprawie wiele lat życia.

Dla Krystyny Gemzy i dla wszystkich osób z Jej otoczenia zawodowego, z którymi współpracowała, było wielkim osiągnięciem, powodem do dumy i satysfakcji stworzenie placówki spełniającej wymogi ponad stutysięcznego miasta.

W 2003 roku Krystyna Gemza jako dyrektor poradni zorganizowała akcję pomocową po tragedii młodzieży w Tatrach, która obejmowała:

– wydelegowanie dwóch psychologów do Zakopanego, by wspierali rodziny ofiar,

– zorganizowanie fachowego szkolenia całej kadry pedagogicznej w zakresie umiejętności pracy z osobami po przejściach traumatycznych,

– osobiste uczestnictwo w kilkunastu spotkaniach z dyrekcją LO 1, Radą Pedagogiczną, Radą Rodziców, rodzicami kilku klas, służąc wsparciem, pomocą psychologiczną i zaktywizowaniem do tych działań kilkunastu pracowników poradni,

– pozyskanie poprzez osobiste zabiegi psychologów ROME „Metis” do wsparcia działań Poradni w kwestii udzielania pomocy psychologicznej wszystkim w/w,

– zorganizowanie akcji informacyjnej w całych Tychach o możliwościach uzyskiwania pomocy. Uruchomienie w poradni telefonu zaufania do tego celu,

– zorganizowanie 24-godzinnego dyżuru ciągłego psychologów w poradni (na okres dwóch tygodni lutego po tragedii),

– stworzenie warunków organizacyjnych trzem psychologom poradni do zorganizowania grupy wsparcia dla młodzieży.

Krystyna Gemza była aktywna na wielu polach. Większość tych działań wykonywała społecznie np. poświęcając swój prywatny czas na rozmowy i pomoc doradczą osobom tego w danej chwili potrzebującym. Jako pedagog prowadziła w każdym roku kilkanaście do kilkudziesięciu prelekcji, w szkołach, przedszkolach i w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, dla rodziców oraz dla kadr pedagogicznych placówek oświatowych. Prelekcje te obejmowały m.in. tematy z zakresu specyficznych potrzeb dzieci szczególnie uzdolnionych i ich rodzin oraz przygotowania nauczycieli ich kształcących, organizacji właściwej opieki nad dziećmi z ADHD i autyzmem. Działała bardzo aktywnie w powołanych przez Dyrektora Miejskiego Zarządu Oświaty zespołach rozwiązujących ważkie i aktualne problemy szkolnictwa tyskiego. Koordynowała też (społecznie) pracę nauczycieli dzieci kalekich i chorych, organizując im cykliczne spotkania z psychologami i pedagogami, służące przekazywaniu wiedzy psychologicznej i pedagogicznej oraz niezbędnego im w tej trudnej pracy wsparcia. Szkoliła dyrektorów, nauczycieli, personel medyczny i pomocniczy pracujący w liceach, szkołach podstawowych, szkołach muzycznych, gimnazjach, przedszkolach i żłobkach z zakresu pedagogiki, psychologii wychowawczej i rozwojowej. Prowadziła również cykliczne spotkania instruktażowe dla rodziców. Kształciła także słuchaczy w Studium Nauczycielskim w Tychach. Największą radość sprawiała Jej możliwość żywego kontaktu ze słuchaczami podczas prelekcji, które przeprowadzała przez całe swoje zawodowe życie we wszystkich placówkach oświatowych Tychów, Bierunia, Lędzin i okolicznych miejscowości w całym regionie i poza nim. Uczestniczyła w pracach miejskiej Komisji Porządku Publicznego w Tychach i Zespołu Profilaktyki Opiekuńczo-Wychowawczej. Dla Radnych Miasta Tychy dwóch kadencji wygłaszała wykłady nt. agresji i patologii w mieście wraz z przedstawieniem propozycji środków zaradczych. Szkoliła kuratorów społecznych i zawodowych w zakresie wiedzy psychologicznej i pedagogicznej. Była autorem lub współautorem wielu programów profilaktycznych, które uzyskały finansowanie Ministerstwa Edukacji Narodowej.

W środowisku poradników i logopedów cieszyła się wielkim uznaniem, dzięki czemu m.in. została wybrana Ekspertem Mediatorem ds. Logopedii przy Kuratorium Oświaty w Katowicach (w latach 1991-1994), członkiem Zarządu Okręgu Śląskiego Polskiego Towarzystwa Logopedycznego (2000-2007) oraz członkiem Zarządu Krajowego „Rady Poradnictwa”, przewodniczącą Komisji Rewizyjnej (2003-2010), ekspertem w 7-osobowym Zespole Konsultacyjnym przy Ministrze Edukacji Narodowej w Warszawie na rzecz bezpieczeństwa w szkołach oraz umocnienia roli PPP w systemie oświaty w Polsce, w pracach nad nowelizacją Ustawy o Systemie Oświaty, Ustawy o Pomocy Psychologicznej oraz Ustawy o Placówkach Oświatowych.

Krystyna Gemza była osobą bardzo skromną i zawsze służącą innym. Wszystkie działania, które podejmowała, wynikały z potrzeby serca. Mimo iż nie było to jej celem, została uhonorowana wieloma odznaczeniami, wyróżnieniami i nagrodami. Były to:

  • Nagroda Ministra Oświaty i Wychowania (III stopnia) – 1974 r.
  • Srebrna Odznaka Zasłużonemu w Rozwoju Województwa Katowickiego – 1978 r.
  • Nagroda Ministra Oświaty i Wychowania (II stopnia) – 1978 r.
  • Nagroda Inspektora Oświaty i Wychowania – 1983 r.
  • Złoty Krzyż Zasługi – 1985 r.
  • Nagroda Kuratora Oświaty i Wychowania – 1988 r.
  • Nagroda Dyrektora SOSW w Tychach – 1995 r.
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej – 1995 r.
  • Nagroda Prezydenta Miasta Tychy – 1999 r.
  • Nagroda Ministra Edukacji Narodowej – 2000 r.
  • Nagroda Prezydenta Miasta Tychy – 2002 r.
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 2005 r.
  • Nagroda Ministra Edukacji Narodowej – 2007 r.

Krystyna Gemza całym sercem solidaryzowała się z ludźmi w potrzebie. Była Honorowym Dawcą Krwi. Wspierała świetlice środowiskowe i fundacje działające na rzecz ludzi cierpiących, skrzywdzonych i chorych, m.in. Fundację JIM zajmującą się dramatyczną sytuacją dzieci autystycznych i ich rodzin w Polsce, wynikającą z niewiedzy nauczycieli i ignorancji środowisk odpowiedzialnych za udzielanie im pomocy. Wspierała również hospicja, Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy Jurka Owsiaka, UNICEF itp. Była zaangażowanym ekologiem. Czynnie wspierała organizacje działające na rzecz ratowania zwierząt w Polsce i gatunków zagrożonych wyginięciem.

Krystyna Gemza w życiu prywatnym od 1963 roku była żoną Andrzeja Gemzy z wykształcenia historyka (Uniwersytet Jagielloński w Krakowie), a z zamiłowania pilota szybowcowego, instruktora i skoczka spadochronowego. Byli sobie bardzo bliscy, łączyły ich wspólne pasje i zainteresowania. Bardzo cierpiała i czuła się osamotniona po tragicznej śmierci męża w 2010 r.

Stworzyła prawdziwy Dom, pełen miłości, radości i ciepła, dla swojej rodziny i przyjaciół. Była ukochaną, najlepszą, mądrą, dzielną, kochającą, oddaną, rozumiejącą, wspierającą i troskliwą Matką oraz prawdziwym przyjacielem i niekwestionowanym autorytetem dla trójki swoich dzieci: Wojciecha, Anny i Małgorzaty. Zadbała o szeroki rozwój ich zainteresowań i zdobycie wyższego wykształcenia (studia magisterskie na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach oraz na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu). Była również wspaniałą teściową dla synowej Aleksandry i zięciów Grzegorza i Tomasza, a także ukochaną i niezastąpioną Babcią dla pięciorga swoich wnucząt: Bożydara, Bogumiła, Łucji, Mateusza i Łukasza.

Krystyna Gemza była osobą o wielu zainteresowaniach i umiejętnościach. Pasjonowała się muzyką, sztuką, turystyką i sportem. Obdarzona ogromnymi możliwościami wokalnymi (pięknym sopranem) i bardzo dobrym słuchem muzycznym, śpiewała w chórze i grała na skrzypcach w orkiestrze szkolnej. A wędrując już jako mężatka po górach, dzieliła się swoim talentem wokalnym z grupą przyjaciół z Akademickiego Klubu Turystycznego „Gronie”, do którego razem z mężem Andrzejem należeli od 1966 roku. Przez 55 lat aktywna i nazywana przez przyjaciół „Słowikiem”, wędrując po górach w czasie dorocznych wiosennych i jesiennych rajdów oraz spotkań klubowych potrafiła cieszyć się życiem i motywowała swoją pozytywną energią wszystkich dookoła.

Krystyna Gemza wraz ze swoim mężem Andrzejem zaszczepili pasje sportowe i artystyczne wszystkim swoim dzieciom, przez wiele lat organizując razem wyjazdy w góry i na narty.

Promowała także ten styl życia wśród młodzieży organizując dla kilkunastoosobowych grup ze szkoły swoich dzieci wycieczki piesze w góry oraz zabierając je na rajdy AKT „Gronie”.

Żeby w pełni opisać i docenić Osobę Krystyny Gemzy trzeba użyć słów wielkich, bo to co robiła na co dzień, przez wszystkie lata swojego życia, było wybitne i pełne miłości. Była Człowiekiem wielkiej dobroci. Wychodziła naprzeciw potrzebom innych i rozumiała ludzi, z którymi się spotykała. Okazywała im dużo zaufania. Kierowała się etyką miłości bliźniego. Priorytetami dla Niej były prawda i dobro. Uważała za oczywiste służyć tam, gdzie mogła pomóc. Była skuteczna, bo bez lęku, odważnie mówiła o tym, co uznawała za ważne. Często stawiało Ją to w trudnej sytuacji, bo narażała się ogólnie przyjętym trendom. Jednak, jako osoba nieulękła i nigdy nikomu nie tłumacząca się ze swoich działań, skutecznie broniła spraw najważniejszych, uzyskując realną pomoc dla najbardziej potrzebujących. Była prawdziwą bohaterką dnia codziennego.

W życiu społecznym i towarzyskim była osobą o wielkiej charyzmie, empatyczną, co czyniło każde z Nią spotkanie wyjątkowym i niepowtarzalnym. Emanowała zawsze ogromną miłością oraz potrafiła doceniać i cieszyć się każdą chwilą życia. Dotykało Ją bardzo wszystko to, co złe, nieszczere i powierzchowne, zwłaszcza ludzka nieczułość, a jednak akceptowała ludzi takimi jakimi byli, pełna życzliwości i dobroci. Była niezawodna, piękna i doskonała we wszystkim czym się zajmowała. Jej autentyczna wielkość polegała na tym, że w każdym człowieku potrafiła dostrzec dobro i piękno. Wrażliwa na te wartości, każdego dnia swojego życia zmieniała świat wokół siebie na lepszy.

Wiele osób lubiło, szanowało i kochało Krystynę Gemzę z powodu jej ciepła, mądrości życiowej i pogody ducha. Była pełna nadziei i optymizmu w każdej sprawie. Załamywała się tylko pod wpływem prawdziwych problemów: głęboko przeżywała choroby i odchodzenie swoich najbliższych: rodziców, krewnych i przyjaciół. Długo to później odchorowywała. Była osobą ogromnego ducha i wrażliwości, przez co zapadała na zdrowiu, a w ostatnich trzydziestu latach na coraz poważniejsze choroby. Cechowało Ją ciche męstwo, bo mimo przeżywanych trosk i doświadczanych cierpień nie mówiła o nich, a raczej skupiała uwagę na ludziach w swoim otoczeniu i ich potrzebach.

Szczególnie ostatni rok był dla Krystyny Gemzy bardzo ciężki. Heroicznie zmagała się ze śmiertelną chorobą, której leczenie osłabiło Jej organizm i wyczerpało siły. Jej Kochające Wielkie Serce zatrzymało się 20 grudnia 2018 roku, przyczyną śmierci była niewydolność serca zastoinowa. 22 grudnia odbyła się ceremonia pogrzebowa w Kościele parafialnym p.w. św. Marii Magdaleny na Starych Tychach. Spoczywa wraz z mężem na cmentarzu komunalnym w Tychach – Wartogłowcu.

Przyjaciele, którzy naprawdę znali Krystynę Gemzę, przeżyli ostatni miesiąc w wielkim bólu. Żadne słowa nie wyrażą straty, którą wszyscy ponieśliśmy.

                                                                                   Józef Oczadły

                                                                                   logopeda, Katowice