22 października – Światowy Dzień Świadomości Jąkania

22 października – Światowy Dzień Świadomości Jąkania

(International Stuttering Awareness Day ISAD)

Obchody Światowego Dnia Świadomości Jąkania mają miejsce 22 października i odbywają się od 1998 roku. Stały się one odpowiedzią na rosnące potrzeby różnych grup społecznych – terapeutów mowy oraz osób z dysfunkcją mówienia, a także reakcją na chęć współpracy pomiędzy nimi. Obie te grupy uczą się od siebie nawzajem i współpracują, dzieląc się wiedzą, dając wsparcie i edukując wzajemnie. Ponadto tym, co zasługuje na uwagę jest uświadamianie społeczeństwa na temat wpływu, jaki jąkanie wywiera na życie jednostki.

Święto to stanowi projekt współtworzony przez międzynarodowe organizacje działające na rzecz osób jąkających się: Międzynarodowe Stowarzyszenie Osób Jąkających Się (ISA), Międzynarodowe Towarzystwo Płynności Mowy (IFA) oraz Europejską Ligę Stowarzyszeń na Rzecz Osób Jąkających Się (ELSA). Co roku, w tym właśnie okresie, światowe i lokalne organizacje jednoczą się w aktywnym i twórczym działaniu: organizują liczne projekty, znakomite dyskusje, imprezy. Ważnym elementem obchodów jest konferencja online, która stanowi integralną część Światowego Dnia Świadomości Jąkania. Poprzez wzajemnie działania logopedów, terapeutów i osób jąkających się dzień ten stanowi również doskonały zalążek trwałej współpracy osób jąkających się
i profesjonalistów.

Celem ISAD jest zwrócenie uwagi społeczeństwa na złożoność problemu niepłynności mowy i sytuację osób, które zmagają się z tym zaburzeniem. Chodzi zwłaszcza o szerzenie postaw akceptacji oraz wyraźny sprzeciw wobec wszelkich przejawów dyskryminacji w stosunku do osób jąkających się.

Wizja Światowego Dnia Świadomości Jąkania zmieniała się na przestrzeni lat. Początkowo nacisk stawiano na komunikację osób jąkających się z resztą społeczeństwa. Brzmiące wówczas hasła Moc Twojego głosu (1998), Wiele języków, jeden głos (1999), Nie mów o nas, porozmawiaj z nami (2006) z czasem zaczęły ewoluować w kierunku świadomego jąkania się (Świadomość jąkania w skali globalnej i lokalnej, 2007; Więcej niż splątany język, 2009).

Obecnie tematy ŚDŚJ bezpośrednio wiążą się z chęcią poszerzania postaw akceptacji dla niepłynności mowy, podkreślają bowiem wyjątkowość osób jąkających się ze względu
na wyróżniającą ich cechę. Potwierdzenie stanowi hasło ISAD z 2010 roku, które brzmiało Jąkający się są inspirujący. Kolejne dewizy  zachęcały do dzielenia się historią jąkania z resztą społeczeństwa (Podziel się swoją historią – zmień postrzeganie jąkania, 2011), co miało na celu edukować
i popularyzować wiedzę wśród osób na co dzień niemających kontaktu z ludźmi mówiącymi niepłynnie. Hasła wiązały się również z wzajemnym wsparciem udzielanym w środowisku osób jąkających się (Jąkający okazują sobie wsparcie, 2013, Mówimy jednym głosem, 2014, Rozpowszechniać – przez edukację, współpracę, komunikację, 2015). Powyższe postawy przyczyniły się do rozwinięcia hasła tegorocznych obchodów ISAD, które brzmi: Jąkać się z dumą. Poszanowanie. Godność. Uznanie.

Izabela Michta