I Ogólnopolska Konferencja Logopedyczna
26 października 2007 roku, w pięknej Sali Sejmu Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach, odbyła się I Ogólnopolska Konferencja Logopedyczna pt. „ Kompleksowy charakter opieki nad pacjentem z uszkodzeniami mózgu”. Jej organizatorem był Zarząd Śląskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Logopedycznego. Patronat medialny nad konferencją objął „Magazyn Szkolny”.
Uroczystego otwarcia konferencji dokonali dr Iwona Michalak Widera, przewodnicząca śląskiego oddziału PTL, dr Mieczysław Checiek oraz mgr Katarzyna Pietras. Serdecznie powitali, bardzo liczne, bo ponad trzystuosobowe grono przedstawicieli wielu profesji. Interdyscyplinarny temat konferencji zainteresował bowiem, nie tylko logopedów, ale także lekarzy, psychologów, pedagogów i fizjoterapeutów.
Pierwszą część konferencji, poświęconą, obchodzonemu 22 października- Światowemu Dniu Jąkających, poprowadził dr M. Chęciek, twórca wielu metod diagnostyczno- terapeutycznych w dziedzinie jąkania i dyslalii oraz autor prawie 40 prac na temat diagnozy i terapii jąkania się dzieci, młodzieży i dorosłych. Przedstawił zgromadzonym swoich podopiecznych, Sylwię Solińską oraz Grzegorza Bogocza, studentów UŚ, byłych jąkających się. Opowiedzieli oni o swojej przygodzie z jąkaniem , o wartościach właściwie prowadzonej terapii. Podkreślili znaczenie swojej motywacji, wiary oraz niezwykłej odwagi potrzebnej w przełamywaniu oporów przed mówieniem, związanych z jąkaniem. Niewątpliwie, występ przed tak wielkim audytorium, zgromadzonym w sali Sejmu Śląskiego, był dla nich rodzajem sprawdzianu, ale jednocześnie ich osobistym wielkim sukcesem.
Drugą część konferencji, rozpoczął dr hab. n. med. Marek Mandera, ordynator Oddziału Neurochirurgii Dziecięcej Górnośląskiego Centrum Zdrowia Dziecka i Matki w Katowicach. Przedstawił zgromadzonym niezmiernie interesujący wykład pt. ”Urazy czaszkowo-mózgowe u dzieci – aspekt kliniczny”. Zwrócił uwagę na odrębności urazów czaszkowo-mózgowych wieku rozwojowego oraz na ich patomechanizm. Zapoznał zebranych z podstawowym kryterium klinicznym oceny ciężkości UCM, którym jest powszechnie stosowana Skala Śpiączki Glasgow. Jest ona oparta na ocenie trzech parametrów: reakcji otwarcia oczu, odpowiedzi ruchowej i werbalnej. W bardzo przejrzystej formie , przedstawione zostały także, najważniejsze postacie pourazowego uszkodzenia OUN oraz co szczególne istotne w pracy terapeutów, odległe następstwa urazów czaszkowo-mózgowych u dzieci. Są nimi: padaczka pourazowa, przetrwałe „ogniskowe” deficyty neurologiczne, zaburzenia funkcji wzrokowych, uszkodzenia pnia mózgu, pourazowe wodogłowie, zaburzenia rozwoju psychoruchowego a także zaburzenia zachowania.
Kolejny wykład pt.” Neuropsychologiczne konsekwencje urazów czaszkowo-mózgowych u dzieci”, przedstawił dr n. med. Dawid Larysz z Oddziału Neurochirurgii Dziecięcej GCZDiM w Katowicach. Prelegent szczególną uwagę poświęcił mechanizmom plastyczności mózgu, neuropsychologicznym aspektom zaburzeń mowy a także pourazowym zaburzeniom emocji. Podkreślił fakt, że tworzący się wciąż w pierwszych latach dziecka mózg, z jednej strony posiada potężne mechanizmy naprawy przebytych uszkodzeń za pomocą mechanizmów plastyczności, z drugiej jednak w przypadku rozległych uszkodzeń jego rozwój może być w znacznym stopniu zahamowany. Stąd tempo powrotu do zdrowia, liczba i rodzaj przetrwałych zaburzeń neurologicznych, neuropsychologicznych i osobowościowych, bardzo silnie korelują z intensywnością i szybkością rozpoczęcia wielospecjalistycznego leczenia, obejmującego nie tylko aspekty medyczne ale także intensywną, szeroko pojętą rehabilitację.
„Wartość terapii z osobą przebywającą w stanie minimalnej świadomości” jako opis przypadku, przedstawiły mgr J.Jaszczuk ze Szkoły Podstawowej dla Dzieci z Niepełnosprawnością Ruchową i Złożoną w Warszawie oraz mgr J. Szymula z Uniwersytetu Gdańskiego. Przedstawiając przypadek trzynastoletniej dziewczynki, która od lat zmaga się ze swoimi ograniczeniami i skutkami wypadku podkreśliły, że istnieje szansa na interakcję pacjenta przebywającego w stanie minimalnej świadomości z otoczeniem, jeśli zostanie on odpowiednio ukierunkowany i zmotywowany do intencjonalnego działania. Zwróciły uwagę na wartość pracy z chorym jako OSOBĄ, z jego emocjami, przeżyciami. Mówiły o niezwykłej sztuce, jaką jest umiejętność odbierania i interpretowania rozmaitych sygnałów osób przebywających w stanach minimalnej świadomości. Mogą nimi być: swoista mowa ciała, rytm serca, przyspieszony bądź zwolniony oddech, barwa skóry. Zbudowanie spokojnej, bezpiecznej więzi, to najważniejsza płaszczyzna umożliwiająca poszukiwania i dalszą pracę z pacjentem. Tylko ufność i łagodność kontaktu dają gwarancję nawiązania komunikacji. Uczestnicy konferencji mieli okazję zobaczyć fragmenty filmów przedstawiających specyfikę pracy terapeutycznej w omawianym przypadku, w tym zastosowanie komunikatorów.
W trzeciej części konferencji mgr H. Polak przedstawiła rolę pracy zespołowej w rehabilitacji osób z afazją. Potwierdziła zasadność tworzenia interdyscyplinarnych zespołów złożonych z lekarzy, fizjoterapeutów, neuropsychologów, neurologopedów oraz pedagogów specjalnych. Tworzone przez nich wspólnie i realizowane programy terapii, zwiększają szansę na skuteczną rehabilitację.
Specyficzne zaburzenia mowy przypadku prawostronnych uszkodzeń mózgu osoby leworęcznej przedstawiła mgr B. Maculewicz. Zwróciła uwagę, że umiejscowienie uszkodzeń w płacie ciemieniowym i potylicznym prowadzi do wielu zakłóceń poznawczych. Scharakteryzowała sytuację pacjenta, z którym kontakt słowny jest znacznie utrudniony, mówiła o jego bezradności gdy napotyka na brak zrozumienia swoich komunikatów ze strony otoczenia. W ustalaniu programu terapeutycznego na plan pierwszy wysunęła funkcje, które pozostały nienaruszone lub są naruszone w niewielkim stopniu. Podkreślała, że często zmienny stan pacjenta wymusza stałą modyfikację programu terapii. Celem wykładu była próba zwrócenia uwagi na złożoność problemu chorego z afazją.
Jako ostatnia, zabrała głos przewodnicząca Śląskiego Oddziału PTL, dr I. Michalak Widera. Podziękowała przybyłym gościom, uczestnikom oraz organizatorom. Podkreśliła znaczenie udziału logopedy w pracach interdyscyplinarnych zespołów, prowadzących rehabilitację pacjenta z uszkodzeniem mózgu. Zaprosiła także na następna konferencję naukowo- szkoleniową, planowaną na maj 2008 roku.
Katarzyna Pietras
- Zapraszamy do obejrzenia zdjęć w Galerii.